Yapılan incelemeden anlaşıldığına göre kazı çalışmasının başlangıcında önce iş makinası tarafından yeraltı elektrik hattı kopartılmıştır. Çalışmanın bu aşamada durdurulması gerekirken, çalışmaya devam edilmiş ve 1 metre aşağıdaki doğal gaz boru hattına kadar ulaşılmıştır. Gerekli izinler alınmadığı için İGDAŞ temsilcisi bulunmadan devam eden kazı çalışması, ehliyetsiz operatörün boruyu delmesi ve yarım dakika sonrasında da patlama ve yangın ile sonuçlanmıştır. İş makinası sürücüsünün operatör belgesi olmadığı belirlenmiş ve kazı çalışması için alınması gereken yasal izinin olmadığı ise İGDAŞ‘ın açıklamalarıyla ortaya çıkmıştır. Değerli Basın Mensupları, Kentimizde her türlü kazı çalışması yapılması için Büyükşehir Belediyesine bağlı ALT YAPI KOORDİNASYON MERKEZİ‘nden ruhsat alınması yasal zorunluluktur. Bu merkeze gelen kazı talepleri ilgili tüm kurum temsilcileri tarafından incelenir, gerekli uyarılar kazıyı yapacak kuruluşa yazılı olarak bildirilir. Kazı günü ve saati tespit edilerek, riskli konularla ilgili (bu olayda İGDAŞ) kurum temsilcilerinin kazı yerinde hazır bulunması sağlanır. Bu prosedürün işletilmesi ve denetlenmesinden İstanbul Büyükşehir Belediyesi yetkili ve sorumludur. Bu olayda anlaşıldığı kadarı ile kazıyı yaptıran İstanbul Su ve Kanalizasyon İşletmeleri - İSKİ, taşeron firmasına gerekli izin ve ruhsatları aldırmadığı için olaydan birinci derecede sorumludur. İşi yapan taşeron firma ise izinsiz kazıya başlamasının yanı sıra, kazı esnasında gerekli iş güvenliği tedbirlerini almamıştır. Kazı alanının şeritlerle kapatılması sağlanmamıştır. Kazı çalışmasını seyretmeye çalışan vatandaşların yeterli uzaklıkta tutulması sağlanmamıştır. Çalışma anında iş makinasının kendisinin bile sokaktan geçen herhangi bir insana zarar vermesi mümkündür. Açılmakta olan çukura birisinin düşmesi mümkündür. Doğabilecek ani patlama ve yangınlardan çevrede dolaşanların etkilenmesi mümkündür. Tüm bu risklere karşı alınması çok basit bir tedbir olan kazı çevresinin şeritle veya herhangi bir engelle kapatılması bu olayda sağlanmamıştır. Yine taşeron firma iş makinasında ehliyetsiz bir personel çalıştırmıştır. Karayolları trafik kanunu gereği bu tip bir kazı makinasında G SINIFI EHLİYETLİ bir operatörün çalışması zorunludur. Bu ehliyetlerde çalışılan makinanın cinsi de ayrıca yazılı olarak belirtilir. Hiçbir personel eğitimini almadığı ehliyet sahibi olmadığı iş makinasında çalıştırılamaz. Bu olayda Büyükşehir Belediyesine bağlı bir kamu kurumu olarak İSKİ, izinsiz ruhsatsız kazı çalışması yaptırdığı, iş güvenliği tedbirlerini aldırmadan işe başlattığı ve ehliyetsiz, eğitimsiz bir personel ile iş makinası çalıştırılmasına göz yumduğu için taşeron firma ile birlikte birinci derecede sorumludur. Ülkemizde her yıl iş kazalarında 3000 kişi ölmektedir. İş kazalarında kaybolan iş günü sayısı 1.5 milyonu bulmaktadır. İş kazalarındaki bu rakamlarla dünyada dördüncü ülkeyiz. Bu kazalara yol açan zihniyeti incelediğimizde karşımıza tek bir gerçek çıkmaktadır. Daha fazla kar elde etme hırsı. Taşeronlaştırma sistemi insan hayatını geri plana atmakta, kar elde etmeyi öne çıkarmaktadır. Bu olayda ruhsat almak için, İş güvenliği tedbirleri almak için ve iş makinası ehliyeti almak için harcanması gereken en fazla 300 YTL için bir çocuk ölmüş, 11 kişi yaralanmıştır. Geçtiğimiz bir yılda İSKİ‘nin taşeronlarının yol açtığı ölümlü iş kazaları şunlardır: - Şubat 2007 de Tavukçu deresinde taşeron firmanın yol açtığı kazada bir kişi öldü.
- Eylül 2007‘de Büyükçekmecede taşeron firmanın yol açtığı kazada 3 kişi atıksu kolektörü içinde öldü
- Ekim 2007‘de Melen projesinde çalışan Meslektaşımız Gülseren Yurttaş 5 tonluk vincin altında kalarak öldü
- 2007‘de Sarıyer‘de hafriyat kamyonu 1 kişinin ölümüne yol açtı
- Ocak 2008‘de Bağcılar‘da taşeron firmada çalışan işçi toprak kayması sonucu öldü
Bu kar hırsı sürdüğü sürece ülkemizde iş kazalarının önüne geçilmesi mümkün görünmemektedir. Özellikle denetleme ve cezalandırma yetki ve sorumluluğu olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi görevini yerine getirmemektedir. Taşeronlaştırma ülkemizde meta ve hizmet üretiminde kamu ve özel sektörde istisna olmaktan çıkarak hakim olmaktadır. Özellikle kamu sektöründe işçi alımları azaltılarak, işin kurum tarafından yapılması yerine kamu kaynaklarının özel çıkarlara peşkeş çekilmesi için taşeron firma aracılığı ile yaptırılması birçok kurumda görülmektedir. Kâr hırsı, ucuz, vasıfsız emek ve ucuz, kalitesiz malzeme kullanmaya neden olmakta, dolayısı ile kârı artırmaya çalışırken kamu güvenliğini ve insan sağlığını tehdit eden bir üretim anlayışı hakim olmaktadır. Davutpaşa‘da yaşanan patlamada, Tuzla‘da yaşanan "iş cinayetlerinde", Melen Suyu Projesinde Şantiye içinde gerekli iş güvenliği önlemlerinin alınmaması sonucu yaşanan "iş cinayetiyle" kaybettiğimiz Harita Mühendisi Gülseren Yurttaş arkadaşımızın ölümünde olduğu gibi taşeronlaştırma ve denetimsizlik bu olayda da karşımıza çıkmıştır. Bu tür iş kazalarının tekrar yaşanmaması için; 1. Özellikle kamu sektöründe işin kurum tarafından yapılması yerine taşeron firma aracılığı ile iş yaptırılması yöntemi terk edilmelidir. 2. Yapılacak olan tüm alt yapı çalışmalarında ALT YAPI KOORDİNASYON MERKEZİ‘nden ruhsat alınması gerekir, 3. İş makinalarını kullanacak olan personelin iş makinası operatör eğitimi almış olması sağlanmalıdır. 4. Altyapı çalışmalarına başlamadan önce kazı sahasında iş güvenliği ile ilgili gerekli tüm önlemlerin alınması ve iş güvenliği yetkilisinin onayından sonra çalışmalara başlanması sağlanmalıdır 5. Altyapı çalışmasında görev alacak olan tüm personelin iş güvenliği konusunda eğitim almış olması gerekir 6. Yapılacak olan kazı çalışmalarının iş talimatlarının hazırlanması ve uygulanması gerekir 7. Altyapı çalışmasını organize eden, denetleme ve cezalandırma yetki ve sorumluluğu olan başta İstanbul Büyükşehir Belediyesi olmak üzere İSKİ, İGDAŞ, İETT vb. kurumlar sorumluluklarını başka kurumlara atmak yerine görevlerini yerine getirmeli, sorumluluklarını üstlenmelidir. TÜRK MÜHENDİS VE MİMAR ODALARI BİRLİĞİ İSTANBUL İL KOORDİNASYON KURULU |
Hakkımızda
İŞLER TAŞERONLARA, SORUMLULUKLAR BAŞKALARINA DEVREDİLEMEZ.
