Yayına Giriş Tarihi: 08.11.2007  Güncellenme Zamanı: 14.11.2008 09:51:41  Yayınlayan Birim: GENEL MERKEZ  
 

GAP Bölge Kalkınma İdaresi‘nin görev süresi 2007‘de doluyor. GAR uluslararası piyasa güçlerine terk edilecek GAP ve Sanayi Kongresi sonuç bildirgesinde, GAP‘ın şu an Anayasa Mahkemesi‘nde bulunan "Kalkınma Ajansları" yoluyla tasfiye edilmeye çalışıldığı vurgulanarak şöyle denildi: "Avrupa Birliği‘ne yönelik ‘uyum yasaları‘ uyarınca, GAP İdaresi‘nin ortadan kalkması ve GAP Bölge Kalkınma İdaresi‘nin görev süresinin 2007 yılı sonunda bitmesi ve ondan sonra da aynı uyum yasaları gereğince bölgede kurulması planlanan 6 kalkınma ajansının devreye girmesi öngörülmüştür." TMMOB Makina Mühendisleri Odası tarafından, 26-28 Ekim tarihlerinde Diyarbakır‘da yapılan "GAP ve Sanayi Kongresi" sonuç bildirgesinde, GAP‘ın uluslararası piyasa güçlerine terk edilmemesi, bir sanayi stratejisinin geliştirilmesi" önerildi.
Bildirgede, küresel emperyalist sermayenin, devletin sosyal nitelikli görevlerden arındırılması ve devletin yeniden yapılandırılmasını dayattığı, planlama yaklaşımlarını dışladığı vurgulanarak, bu politikalar sonucu GAP‘ın uluslararası piyasa güçlerine terk edilelebileceği tehlikesine dikkat çekildi.
Sürdürülürlükten çölleşmeye 1989 yılında "Entegre Kırsal kalkınma Projesi" olarak oluşturulan GAP‘ın, 1995 yılında yeniden gözden geçirilerek "Sürdürülebilir Kalkınma Planı"na, dönüştürüldüğüne dikkat çekilen bildirgede bu gelişme sonrasında yaşananlar şöyle tamamlandı: "Sürdürülebilir Kalkınma Programı‘ kapsamında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı UNDP, İsviçre, Fransa ve Kanada ile anlaşmalar yapılmış 2002 ve sonrasında da AB-GAP Bölgesel Kalkınma Planı‘ devreye sokulmuştur. GAP kapsamında bölge sanayisi ciddi bir gelişme sağlayamamış, fupıuk müfkiyeci küçük bir azınlığın elinde .toplanmış olduğu gerçeği değişmemiş, proje ile mevcut ulaşım politikaları paralellik arz etmemiş, GAP‘ta enerji üretimi dışındaki hiçbir hedef tutturulamamıştır. Yanlış ve fazla sulama ile 30 bin hektar GAP hakkında GAP sulama ve hidroelektrik üretimine yönelik 13 projenin toplamı olarak planlanmış ve 2005‘te tamamlanması hedeflenmiştir. Bu projelerde 22 baraj, 19 hidroelektrik santrali, 1,8 milyon hektar alanda sulama şebekesi yapımı öngörülmüştür.
GAR 1990 2007 arasında Türkiye geneli kamu yatırımlarından yılda yüzde 5-7 gibi düşük bi pay almıştır. GAP için 2006 yılı sonuna kadar 23 milyon YTL harcama yapılmıştır. Projenin maligerçekleşme oranı yüzde 59,3‘tür.
GAP‘ın en önemli başarısı enerji alanındadır. 2006 yılı sonu itibarıyla 8 hidroelektrik santrali tamamlanmış, kurulu güç itibarıyla enerji projelerinin yüzde 74‘ü gerçekleşmiş ve toplam 274,3 milyar kilowat/saat elektrik enerjisi üretilmiştir. Yüzde 26‘lık kesimin inşaatı sürmektedir. Türkiye hidroelektrik enerji üretiminin yüzde 48,5‘i GAP bölgesinde gerçekleşmektedir. 2006 yılı itibarıyla 260.955 hektar alan sulamaya açılmıştır. 114.067 hektar alanda sulama şebekesi inşaatı devam etmektedir. Bu yüzde 6‘ya tekabül etmektedir.
2006 itibarıyla gerçekleşme oranı yüzde 14‘tür. Bundan sonra yapılması gereken ise, 1.449.508 hektar alandır ve yüzde 80‘e tekabül etmektedir.
kurumuş ve bu durum bölgede çölleşme, bataklık, tuzlanma, erozyon ve kanalizasyon tehdidi yaratmıştır."
Bu proje zor biter Bildirgede, GAP‘ın, sulama ve hidroelektrik üretimine yönelik 13 projenin toplamı olarak planlandığı ve 2005‘te tamamlanmasının hedeflendiği, ancak bugüne kadar yapılması ve tamamlanması gereken arazilerin sulanması, tarım, hayvancılık, istihdam, eğitim, altyapı, sağlık, çevre, kültür ve yerel hammaddeleri kullanabilecek sanayi yatırımlarının gerçekleşmediği vurgulandı.
GAP‘ın hedeflerinin bugünkü politikalarla gerçekleşme olasılığı bulunmadığının altı çizilen bildirgede, "2010‘a uzatılan proje için GAP İdaresi, daha 2005‘lerde, mevcut ödeneklerle projenin ancak 19 yılda tamamlanabileceğini öngörmüştür. Oysa her yıl ortalama 30 bin hektar alan/n sulamaya açtldiğt düşünüldüğünde, proje ancak 2040‘larda bitirilebilecektir" denildi. Bunun da "projenin sahipsiz bırakıldığı, bitirilmesi için özel bütçe gerektiği" anlamına geldiği kaydedilen bildirgede, 2007 fiyatlarıyla takriben 39 milyar YTL‘lik bir kaynak gerektiren proje için ayrılan 11 milyon 763 bin YTL‘nin, gerekli kaynağın aktarılmayacağını gösterdiği vurgulandı.
Bölgenin kaderinin değiştirilerek, emperyalistlerin iştahını kabartacağı bir pazar alanı olmaktan çıkarılmasının da istendiği bildirgede, tarımda ve köylülükte düzenin değiştirilmesi, toprak mülkiyetinin yeniden düzenlenmesi önerildi. Zorunlu göçlere maruz kalan köylülerin ön koşulsuz köylerine dönüşleri ve üretim sürerjine katılmalarının sağlanması, Kürt sorunuyla birlikte bölgenin özgün sorunlarına insani ve demokratik çözümler üretilmesi önerilerinin de sıralandığı bildirgede, tarımsal sulama için planlama ve kaynak transferinin yanı sıra, GAP‘ın ürettiği katma değerin, projenin bitirilmesinde kullanılması da istendi.