Doğal gaz, kaynağından çıkarıldığı anda herhangi bir işlem yapılmaksızın kullanılabilir. "Zehirsiz", "kokusuz", "renksiz", "kuru" ve "havadan hafif" bir gazdır. Doğalgaz dağıtım firması tarafından sonradan kokulandırılır. Doğalgaz kullanıcılarının çürümüş sarımsak kokusuna benzer bu kokuyu tanımaları gerekir. Zehirsiz olması, doğal gazın tehlikesiz bir gaz olduğunu göstermez. Aksine eğer doğal gaz teknik standartlara ve güvenlik koşullarına uyun kullanılmazsa büyük bir tehlike kaynağına dönüşebilir. Doğal gazı güvenli kullanmanın koşullarını bilmeli ve bunları mutlaka yerine getirmeliyiz. Öncelikle doğalgaz dönüşümü yaptıracağımız firma yetkilendirilmiş olmalıdır. Yetki belgeli firmada, doğalgaz tesisatları konusunda yetki belgesi almış makina mühendisi ve yine yetki belgeli doğalgaz tesisat ustaları çalışmaktadır. Firmalar doğalgaz dönüşümü yaptıracak kişiye bu belgelerini göstermek zorundadır. "Merkezi ısıtma sistemleri", gerek ilk yatırım gerekse kullanım sürecindeki giderleri bakımından bireysel sistemlere göre daha ekonomik ve daha konforludur. Mevcut sıvı yakıtlı merkezi kazanın doğal gaza dönüşüme uygunluğu konusunda Makina Mühendisleri Odasından bilirkişilik hizmeti alınabilir. Kentimizde bir dönem çok yaygın olarak kullanılan sıvı yakıtlı kat kaloriferlerinin doğalgaza dönüşümü ekonomik olmamaktadır. Bacalı Kombi ve şofbenler, yanma için gerekli havayı ortamdan alan, yanma sonucu çıkan gazları bir baca aracılığıyla dışarı atan cihazlardır. Bu cihazlar 8 m3‘den daha küçük hacimlere monte edilemez. Ayrıca yatak odası, banyo, tuvalet, merdiven boşluğu, genel kullanıma açık koridorlar, havalandırma koşulları veya hacmi yetersiz yerlere konulamaz. Kombilerin açık balkonlara konulması, dış hava koşulları nedeniyle daha fazla gaz yakacaklarından enerji verimliliği açısından uygun değildir. Bacasız tip cihazlar, yanma için gerekli havayı ortamdan alıp yanma ürünü gazları yine aynı ortama verdikleri için bulundukları mahalde mutlaka havalandırma menfezleri bulunmalı ve bu menfezler her daim açık kalmalıdır. Bacasız ocak, fırın, katalitik soba, radyant ısıtıcı gibi cihazlar 12 m3‘den daha küçük hacimlere yerleştirilmemelidir. Doğal gazın, yanması sonucunda atık olarak yoğun su buharı açığa çıkar. Bu özelliğinden dolayı bacaların neme dayanıklı sızdırmaz malzemelerden yapılması zorunludur. Bu nedenle doğal gaz sisteminde adi ya da "şönt" bacalar kesinlikle kullanılamaz. Doğal gaz bacaları İzmirgaz Teknik Şartnamesine uygun olarak paslanmaz malzemeden, izolasyonu ve sızdırmazlığı sağlanmış, depreme dayanıklı, kesiti her yerinde aynı, çekiş için gerekli olan minimum baca yüksekliğine uygun ölçülerde olmalıdır. Hermetik tip cihazlar, yanma için gerekli havayı iç içe geçmiş iki borudan oluşan özel bir baca bağlantısıyla dış ortamdan alan, yanma ürünü gazları yine aynı baca ile dışarıya atan cihazlardır. Bu cihazların baca çıkışları doğrudan hava hareketi olan dış ortamlara açılmalıdır. Gaz kaçağı hissedildiğinde koku az bile olsa ihmal edilmemeli, gerekli tedbirler mutlaka alınmalıdır. Güvenlik açısından, doğal gaz sızıntısı hissedildiğinde derhal gaz vanaları kapatılmalı, ortamda bütün pencere ve kapılar açılarak havalandırma yapılmalı, hiçbir elektrikli alet açılmamalı veya kapatılmamalıdır. Aynı mahalde cep telefonu kullanılmamalı, sigara içilmemeli, asansör ve kapı zilleri kullanılmamalıdır. Gaz kaçağının bulunduğu mahallin dışından bir yerden 187 numaralı telefona gaz kaçağı bildirilmelidir. Yüksel Yaşartekin Makina Mühendisleri Odası İzmir Şubesi YK Üyesi |