Dövizde tırmanma, enflasyonu da tırmandırıyor TÜİK, Merkez Bankası, Hazine Müsteşarlığı ve IMF verileri kullanılarak yapılan analizde; hem tüketici, hem sanayici(üretici) fiyatlarında çift haneli enflasyona geçildiği ve döviz fiyatlarındaki artışla, enflasyonun daha da yükseleceği öngörüsünde bulunuldu. MMO analizde şu noktalara vurgu yaptı: - Türkiye sanayisi, neredeyse 30 aydır yaşamadığı çift haneli bir enflasyonu yaşamaya başladı. Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi (Y-ÜFE) diye adlandırılan sanayinin Şubat ayı fiyat artışları, yıllık olarak yüzde 15,4`ü buldu. Bu yeni bir eğilim ve sürme ihtimali de yüksek olan bir olumsuzluk.
- Ortalaması yüzde 15,4`ü bulan sanayici fiyatlarının "ara malı" kategorisindeki ürünlerde yıllık fiyat artışı yüzde 20`yi buldu. Sanayinin omurgasını oluşturan imalat sanayisinde üretilen ürünler için ise sanayici, 12 ayda fiyatlarını yüzde 17,2 artırdı. İmalat sanayisinde de ana metal sanayisindeki fiyatlar yüzde 44 artarak patlama yaptı.
- Üretici(sanayici) fiyatlarının 2008 ortalarından bu yana ilk kez yüzde 15`in üstüne çıkmasına kaynaklık eden en önemli etken ise döviz, özellikle dolar fiyatındaki hızlı artış oldu. Buna, dünyada enerji ve öteki emtia fiyatlarının yeniden artış trendine girmesi de eklendi.
- Özellikle Eylül 2016-Şubat 2017 dönemini kapsayan 6 ayda doların yüzde 24 artması, enflasyonu da tırmandırdı. Söz konusu bu 6 ayda yurt içi üretici fiyatlarında yüzde 11,5, tüketici fiyatlarında ise yüzde 7 artış oldu.
- Döviz kurunun maliyet enflasyonuna yol açışı, özellikle ana metal, beyaz eşya, elektronik, kimya gibi sektörlerde hızla hissedildi.
- Sanayici kesimin fiyatlarında yaptığı artışlar yıllık yüzde 15,4`ü bulurken, tüketicinin ödediği fiyatlardaki (TÜFE) artış, yüzde 10,1`i aştı. Tüketicinin kullandığı hizmet dışı mallardaki yılık artış ise yüzde 11`e yaklaştı.
- Döviz fiyatları TL karşısında arttıkça, bunun sanayici-üretici fiyatlarına maliyet enflasyonu, devamında da tüketicinin önüne tüketici fiyat artışı olarak gelmesi kaçınılmaz.
- Sanayici fiyatları yüzde 15`i aşmakla beraber, son yılların konut fiyat artışlarının gerisinde kaldı. 2011–2016 dönemi Türkiye ortalaması olarak konutta yıllık artış yüzde 11,7`yi bulurken sanayicinin fiyatlarındaki yıllık ortalama artış ise yüzde 7`de kaldı.
- Çift haneli enflasyon, gelir artışı tek hanede kalanlarda reel gelir kaybına yol açıyor. Asgari ücretin 2017`deki yüzde 8 artışının, çift haneli tüketici enflasyonun altında kaldığı göz önünde bulundurulursa, asgari ücretlinin 2017`de reel gelir kaybına uğrayacağı söylenebilir.
|
Hakkımızda
SANAYİ ANALİZLERİ RAPORU-26: DÖVİZDE TIRNMANMA, ENFLASYONU DA TIRMANDIRIYOR
