Kış aylarının yaklaşmasıyla havaların soğumasının yanında yüksek oranda hava kirliliği ve enerji israfı şehrimizi bekleyen sorunların en başında gelmektedir. Enerji ithalatı cari açığın yüzde 67‘si kadar olan ülkemizde, her yıl ortalama 7,5 milyar Dolar yalıtımsızlık ve bilinçsiz enerji kullanımı nedeniyle israf ediliyor. Ortaya çıkan bu rakam, bir aylık cari açığı tamamen kapatabildiği gibi, genel cari açığın da yaklaşık onda birine denk geliyor. Ülkemizde ısınmak için kullandığımız enerjinin yabancı kaynaklı, yabancı para birimi ile satın alınan ve ana vanası yabancıların elinde olan bir enerji kaynağı olduğunu unutulmamalıdır. Bu yüzden binalarımızı ısıtırken hava kirliliğini ve enerji sarfiyatını minimum seviyede tutmak, insan ve çevre sağlığını olumsuz yönde etkilemesinin önüne geçmek amacıyla bazı tedbirler almamız gerekmektedir. •v Kalorifer kazanlarının tekniğine uygun yakılması ve kazan bakımı işlerinde çalışacak kişilerin "Sıcak Su Kazan Operatörü" kursuna katılarak "Sıcak Su Kazan Operatörü" belgesi almış olmaları, ateşçi/kaloriferci belgesi olmayan ehliyetsiz kişiler çalıştırılmamalıdır. •v Soba ve kalorifer kazanları ile bacaların periyodik temizlikleri düzenli olarak yapılmalıdır. •v Kalorifer kazanlarının periyodik kontrolleri yetkili kurumlara yaptırılmalıdır. •v Vatandaşlarımızın kömürlerini "Katı Yakıt Satıcısı Kayıt Belgesi" olan satıcılardan alması ve bu belgeyi görmeleri gerekmektedir. •v İlimiz sınırları içinde dökme kömür satışı yasak olup, kömür torbaları üzerinde üretici/ithalatçı firma bilgileri, yakıtın özellikleri ve firma iletişim bilgileri bulunan torba kömürlerin kullanılması gerekmektedir. •v Petrol koku, mineral yağ, araba lastiği parçaları, lastik, tezek, katı atıklar ve tekstil artıkları, kablolar, ıslak odun, boyalı odun, plastikler, ev eşyaları ve yemek atıkları gibi evsel atıklar, özel atıklar, tıbbi atıklar, asfalt ve asfalt ürünleri, boya ve boya ürünleri ile fuel-oil kaplarının ısınma amaçlı yakılmamalıdır. •v Tüm ısıtma tesisatının bakımı ve temizliği düzenli olarak yapılmalıdır. •v Kazan dairelerinin yeterince havalandırılarak işletme talimatlarına uyulması gerekmektedir. •v Kışın oda havalandırması, tam açık pencerelerle kısa süre için yapılmalıdır. Gece/gündüz kullanılmayan alanlar ısıtılmamalı, kapılar kapalı tutulmalıdır. •v Zaman ayarlı termostat kullanılmalıdır. Termostatlar kapı, pencere ve ısıveren aletlerin uzağına monte edilmelidir. Konuttan bir günden fazla ayrılınması halinde termostat kapatılmalıdır. Termostat 19-20 °C ye ayarlanmalıdır. Bunun üzerindeki her 1 °C, % 6 daha fazla yakıt tüketimidir. •v Kalorifer radyatörlerinde termostatlı vana kullanılmalıdır. •v Kış gelmeden önce binalarda ve tesisatlarda ısı kaçağının önlenmesi için yalıtımlar kontrol edilmeli eksik olan kısımlar tamamlanmalıdır. Binanın çatı, duvar ve pencere yalıtımının tam olması halinde; çatı yalıtımında % 20, dış duvar yalıtımında % 15, pencere kapı yalıtımında % 15, sızdırmazlık önlemleriyle % 10 oranında enerji tasarrufu sağlanır. Bu türden ısı yalıtımı inşaat maliyetini en fazla %3 arttırırken, yıllık yakıt tüketimi ise %50 azalmaktadır. •v Radyatörlerin üzeri, önü estetik sebeplerle kapatılmamalıdır. Radyatör arkasındaki duvara folyolu levhalar konulmalıdır. Böylece, %15 oranında yakıt tasarrufu sağlamak mümkündür. Pencere ve kapı yalıtımı, %15 oranında tasarruf demektir. Kalın ve pencereyi tamamen kapatan perdeler kullanılmalıdır. •v Akışın sürekli olduğu binalarda giriş kapısı, kendiliğinden kapanabilir ve hava sızdırmazlığına uygun olmalıdır. •v Dış ortam sıcaklığı gece ve gündüz dışarıda 15 derecenin, içeride ise 20 derecenin üzerinde olduğu günlerde kalorifer ve sobaların yakılmaması gerekmektedir. •v Camlarda ısıcam (çift cam) sistemi kullanılmalıdır. Böylelikle, kışın ısı kaybında % 40-50, yazın ısı yalıtımında ise %15 oranında tasarruf sağlamak mümkündür. Kuru havada soğuk daha çok hissedilir. Bu nedenle, kışın odalar nemlendirilmelidir. Geceleri ve konuttan uzun süreli ayrılmalarda sıcaklık 15 derecenin altına düşmeyecek şekilde ayarlanmalıdır. •v Doğalgaz sobasının filtreleri ayda bir kez temizlenmeli ya da değiştirilmelidir. Kullanılmayan baca delikleri kapatılmalıdır. •v Doğalgazlı ısınma aracı alımında verimi yüksek olanları tercih edilmelidir. Bacalı doğalgaz cihazları dolap içerisine yerleştirilmemelidir. Bu durum cihazın ortamdan hava almasını engeller ve verimini düşürür. Doğalgaz tesisatları korunmalı ve kontrol edilmelidir. Kaçaklara karşı dikkatli olunmalıdır. Apartman kapıları kapalı tutulmalıdır. Yukarıda saydığımız maddeleri uygulamadığımız takdirde hem can güvenliğimiz, hem enerji ekonomimiz hem de çevre kirliliği açısından sorun yaşamız kaçınılmaz bir gerçektir. Makina Mühendisleri Odası Kayseri Şubesi olarak vatandaşlarımız bu konularda uyarıyor, istedikleri takdir de Şubemiz Teknik Görevlilerinden gereken teknik destekleri alabileceklerini kamuoyuna duyuruyoruz.
Hakan ÖZCAN MMO Kayseri Şube Başkanı |