Doğalgaz ve elektrik fiyatlarına yapılan son zamlar, bundan sonra yapılacak yeni birçok zamların habercisidir. Ayrıca bu zamların yeterli olmadığı, daha da zam yapılması gerektiği yönünde kamuoyu oluşturulmaya çalışılmaktadır. Üretimin temel girdisi olan enerjiye yapılan bu zamlar, yalnız doğalgaz ve buna bağlı elektrik zammı olarak hissedilmeyecektir. Arkasından üretim alanında, başta sanayi olmak üzere tarım, ulaşım, ısıtma v.b sektörlerde gerekçesi ne olursa olsun devam edecektir. Bu zamların döviz kurundaki artışlar ve ithal enerji girdilerinin artması olarak gösterilmektedir, ancak bu resmin görünen yüzüdür.
Biz MMO olarak, doğalgaz zammının bir gün öncesine denk gelen BOTAŞ‘ın Rusya Batı Hattındaki 6 milyar m³‘lük alım sözleşmesinin yenilenmemesi,
İran ile olan doğalgaz anlaşması gereği olarak çekilmeyen gazın parasını ödüyorsunuz, doğalgazı kullanamayacaksanız, niye kotalı anlaşma yapıyorsunuz, madem anlaşma yaptınız niye gazı almıyorsunuz. İthalatı ucuzlatacak sihirli bir girişim olarak gösterilmeye çalışılan Rus boru hattının atıl kalmayacağı, özel şirketlerin çok kısa süre içinde ilgili Rus şirketiyle yapacakları yeni gaz alım sözleşmeleriyle başlatacakları ithalata tahsis edileceği ifade edilmesi başta olmak üzere yanıt bekleyen bir dizi soru vardır.
Rus şirketin 03.10.2011 tarihli açıklamasında yer alan, "Batı Hattı aracılığıyla tedarik edilen doğalgazın, Türkiye‘deki ticari ve endüstriyel tüketiciler tarafından talep edildiğini gözlemliyoruz. Söz konusu gaz hacmini, Türkiye piyasasındaki nihai tüketicilere ulaştırılmak üzere, mevcut ve yeni alıcılara, özel sektör de dahil olmak üzere, tedarik etmeye hazırız" ifadesi neyi ifade etmektedir?
Özel şirketlerin Rusya‘dan BOTAŞ‘tan daha ucuza gaz alacağı iddia edilmektedir. Rus şirketinin BOTAŞ‘a yapmadığı indirimi, yakında kimler olacağını hep beraber öğreneceğimiz özel şirketlere neden yapacağı, BOTAŞ‘ın süresi yıl sonunda biten sözleşmesinin yenilenmeyeceğini tahmin eden bazı özel şirketlerin, Rus şirketiyle sözleşme görüşmelerine önceden başlamış olabilirler mi?
Bu boru hattıyla, BOTAŞ eliyle değil, özel şirketler aracılığıyla Rusya‘dan ithalat yapılınca, genel olarak ithal doğalgaz, özel olarak Rusya‘dan yapılan doğalgaz ithalat nasıl ucuzlayacak ve bağımlılığı nasıl azalacaktır?
Doğalgaz sektöründeki kamu varlığı ve etkinliği küçültülürken, elektrik sektöründeki özelleştirmeler de tüm hızıyla sürdürülmektedir.
Kamu elektrik dağıtım şirketlerinin bir bölümü özel sektöre devredilmiştir. Kalan şirketlerin devri ise talip olan şirketlerin devir bedellerini ödememeleri sonucu şimdilik beklemededir. Son elektrik zammı, siyasi iktidarın bu duruma karşı bu özelleştirmeleri daha cazip hale mi getirecektir.
Son elektrik zamlarıyla kamusal-toplumsal fayda esaslı okullar, yurtlar, sağlık kuruluşları, spor tesisleri, müzeler, vakıflar, dernekler, hayır kurumları gibi kuruluşlara destek kaldırılmıştır. Bu kapsama giren tarifeye yapılan yüzde 18.92 oranındaki zam ile konutlara yapılan yüzde 9.58‘lik zammın iki katı zam yapılmıştır.Bu durumda içme ve kullanma suyu tesisleri de yüzde 18,71 zamlı fiyat üzerinden elektrik kullanabilecek; böylece başta belediyeler olmak üzere okullar ve diğer sosyal kuruluşların su kullanım ücretleri artacak buda direk olarak vatandaşlarımıza yansıyacaktır.
Resmin görünen bazı yüzlerini yukarıda açıklamaya çalıştık. Görünmeyen asıl yüzünde ise başta yabancı enerji şirketleri ve onların yerli işbirlikçileri olmak üzere özel enerji şirketlerinin çıkarlarının ve kazançlarının artacağı açık olarak görmekteyiz.
Üretime, ulaşıma, ısıtmaya yansıyacak bu zamların, tüm üreticiler ile birlikte halkımızın yaşamını daha da zorlaştıracağını önemle kamuoyuna sunuyoruz.
R.Erhan KUTLU TMMOB Makina Mühendisleri Odası Eskişehir Şube Başkanı |
Hakkımızda
ZAMLAR YENİLERİNİN HABERCİSİ 
