SONUÇ BİLDİRGESİ

TMMOB Makina Mühendisleri Odası adına İstanbul ve Ankara Şube sekreteryalığında 18-19-20 Mayıs 2001 tarihinde Ankara‘da düzenlenen III. Ulaşım ve Trafik Kongresinde sunulan tebliğler ve yapılan tartışmalar ile " Karayolu, Demiryolu, Havayolu, Denizyolu ve Kombine Taşımacılık" konulu panel sonucunda aşağıdaki Sonuç Bildirgesini kamuoyuna sunuyoruz.

Siyasi iktidarların politik tercihleri sonucu plansız bir şekilde geliştirilen Karayolu taşımacılığı ön plana çıkartılmıştır. Oysa, toplumun kıt kaynaklarının daha fazla savrulmaması ve trafik kazalarındaki can ve mal kayıplarının en aza indirilmesi için;

1. Ulaşım sistemleri tek bir bakanlık altında teşkilatlandırılmalıdır.

2. Kent içi ve kentler arası yük ve yolcu taşımacılığında toplu taşımacılık teşvik edilmeli ve özendirilmelidir.

3. Trafik kültürünün ve güvenliğinin sağlanması amacıyla Ulaşım ve Trafik eğitimi - öğretimi görsel uygulamalarla geliştirilmelidir.

4. Görsel basında yapılan Trafik eğitimleri günün izlenebilir saatlerinde ve tüm kanallarda aynı anda yapılmalıdır.Bu amaçla değiştirilmekte olan RTÜK yasasında da gerekli düzenlemeler ivedilikle yapılmalıdır.

5. Emniyet Genel Müdürlüğü bünyesinde yer alan trafik hizmetlerini yürüten başkanlık Trafik Genel Müdürlüğüne dönüştürülerek araç-gereç ve kadro yönünden güçlendirilip, ulaştırma ile ilgili bakanlık kapsamına alınmalıdır.

6. Başta Metro, hafif raylı sistemler olmak üzere, kentsel ulaşım projelerinin geliştirilmesi ve uygulanmasında, yerel yönetimlerin yanı sıra, ilgili Meslek Odaları, sivil toplum örgütleri ile üniversiteler söz ve karar sahibi olmalıdır. Kasıtlı ve yanlış uygulama yapanlar hakkında verilen Yargı kararları mutlaka uygulanmalıdır.

7. Araç İmal Tadil ve Montaj hizmetleri Makina Mühendisleri Odasının uzmanlık alanına girmektedir. Hesap, Çizim, Proje ve uygulama sorumlulukları MMO tarafından eğitilip belgelendirilmiş Oda üyesi uzman Makina Mühendisleri tarafından yerine getirilmektedir.Bu nedenle projelerin Teknik inceleme ve tasdik işlemleri ile imalat yeterlilik belgesinin onay işlemleri Makina Mühendisleri Odasına verilmelidir.

8. Araçlardan kaynaklanan hava kirliliğini azaltmak için üretilen araçların Avrupa emisyon normuna göre üretilmeleri için gerekli yasal düzenlemeler yapılırken denetimlerinin bağımsız kuruluş olan Makina Mühendisleri Odası tarafından yapılması sağlanmalıdır.

9. Toplu taşımacılık yapan araçların çevreyi kirletmemeleri için çevre dostu yakıtların kullanılması tercih ve teşvik edilmelidir.

10. Karayolu ile yapılan taşımacılığı düzenleyen Karayolu Taşıma Kanunu ilgili kurumların ve Meslek Odalarının görüşleri alınarak günün koşullarına uygun olarak çıkarılmalıdır.

11. Trafik Kazası Tespit Tutanaklarının doldurulması; zabıta,yol/trafik konusunda uzman inşaat mühendisi, doktor ve Oda tarafından eğitilip ve belgelendirilmiş Oda üyesi uzman makina mühendisleri tarafından ortaklaşa yapılmalıdır. Trafik Kazası Tespit Tutanakları hazırlama aşamalarında olay yeri ve olaya karışan araçların mutlaka fotoğrafları çekilmelidir.

12. Mahkemelerde trafik konusunda bilirkişilik yapanlarda; ilgili Meslek Odaları tarafından eğitilip belgelendirilmiş olmaları koşulu aranmalıdır.

13. 2918 sayılı Trafik kanunu, taraf olan tüm kesimlerin görüşü alınarak günün koşullarına uygun olarak yeniden düzenlenmelidir.

14. Ulaşım politikaları ulusal düzeyde saptanmalı; yeni demiryolu ağı çalışmalarını geliştirmek, mevcutları yenilemek, denizyolu ulaşımını olabildiğince geliştirmek için gereken önlemler ivedilikle alınmalı ve uygulanmalıdır. Karayolu, Demiryolu, Denizyolu, Havayolu, boru hattı vb. ulaşım sistemleri arasında koordinasyon sağlanarak kombine taşımacılık devreye sokulmalıdır.

15. Üniversitelerimizin bünyesinde "Trafik Mühendisliği" bölümü açılmalı ve bu bölüme uygun müfredat programları hazırlanmalıdır.

16. Araç muayeneleri formalite olmaktan çıkarılmalı, modern cihazlarla kontroller yapılmalı, çıkacak sonuçlara göre tedbirler alınıp uygulanmaya konulmalıdır.

17. Günümüz modası haline gelen şehir içi toplu taşımacılığın özelleştirilmesinde; kentin sahibi olan kentlinin, sivil toplum örgütlerinin, Meslek Odalarının ve Üniversitelerin görüşleri alınmadan bireysel düşüncelere dayalı politikalardan ve yanlış özelleştirmelerden vazgeçilmelidir.

18. Araç güvenliği yönünden; araçların güncel normlara uygun olarak üretimi ve bakımı önemli rol oynamaktadır. Ülkemizdeki mevcut araç imal ve tadil yönetmelik ve standartları yeniden gözden geçirilerek uluslar arası normlara uygun hale getirilmeli, üretilen ve yurt dışından ithal edilen araçların bu normlara uygun olup olmadıkları bağımsız kuruluş olan Makina Mühendisleri Odası tarafından denetlenmesi sağlanmalıdır.

19. Araçlarda kullanılan yedek parça üretimi ve ithalatı ile mühendislik hizmetlerinin denetlenmesi sağlanmalıdır.

20. Bakım ve onarım hizmeti veren işletmelerde teknik hizmet sorumlulukları zorunlu hale getirilmeli ve Oda tarafından eğitilip belgelendirilmiş Oda üyesi uzman Makina Mühendislerinin istihdamı bu işletmelerde sağlanmalıdır.

21. Yasayla kurulmuş olan Yüksek Trafik Güvenlik Kurulu işlevsel hale getirilmelidir.

Sonuç olarak; Kent içi ve kent dışı ulaşımda uluslararası tekellerin teknoloji ve sermaye ihracı politikaları sonucu dayatılan karayolu taşımacılığı ve karayolu yatırımları yerine toplumsal çıkarlara uygun ve çevresel etkileri asgari olan toplu taşım politikaları geliştirilmelidir. Bu politikalar doğrultusunda kent içi ve kent dışı ulaşımda toplu taşım araçları öncelikli tercihler arasında değerlendirilerek alt yapı yatırımları bu alanlara kaydırılmalıdır. Ayrıca kent içi ulaşımda yayaların ve engellilerin öncelikleri bu yatırımlar yapılırken dikkate alınmalıdır.

Toplu ve kombine taşımacılıkla ilgili politikaların hayata geçirilmesinde ülkenin öz kaynakları dikkate alınarak yatırım politikaları ve stratejilerine yönelik planlama ve bu planlamanın bir ayağı olan gerçekçi bütçeler oluşturulmalı, karayolu iyileştirmelerinde de bu politikalar dikkate alınmalıdır.