SONUÇ BİLDİRGESİ

TMMOB Makina Mühendisleri Odası adına Edirne Şube sekreteryalığında Trakya‘da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu 12-13 Ekim tarihlerinde Edirne‘de yapılmıştır.

Sempozyum, açılış konferansı, bildirilerin sunulduğu beş oturum (16 bildiri) ve bir panel biçiminde düzenlenmiştir.


Trakya‘da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu, dünyada ve ülkemizde savaş bulutlarının toplandığı, ülkemizdeki ekonomik-siyasi-toplumsal çok yönlü krizin giderek derinleştiği, üretimin hemen hemen tamamıyla durduğu, işsiz sayısının sürekli arttığı, işçi, köylü, esnaf, mühendis kısaca tüm çalışanların, işsizlerin bugünden ve gelecekten umudunu kestiği bir ortamda yapılmıştır. Trakya, tabii ki, dünyanın ve ülkemizin bir parçasıdır ve yaşanan tüm olumsuzluklar Trakya‘ya da yansımakta ve etkilerini göstermektedir.

Fakat, "toprağı bol ve verimli" Trakya‘da "yeni" birşeyler de filizlenmektedir. Trakya giderek kendi geleceğini kendi belirlemek yönünde adımlar atmaktadır. Belki de Türkiye‘de ilk kez - il sınırlarını da aşarak- bir bölge kendi geleceğini planlaması konusunda tam bir ittifaka varmış ve Bölgesel Plan talebini tüm kurumlarının etrafında birleştirdiği bir talebe ve hedefe dönüştürmüştür. Bölgenin bu talep ve hedefi merkezi yönetimin tümünden olmasa da Çevre Bakanlığı‘ndan da olumlu bir tepki görmüş ve 11 Kasım 1999 tarihinde Makina Mühendisleri Odasınca düzenlenen "Trakya‘da Sanayileşme ve Çevre" sempozyumlar dizisinin üçüncüsünün açılışında Çevre Bakanlığı ile Trakya Üniversitesi arasında imzalanan bir protokolla "Ergene Havzası Çevre Yönetim Planı" hazırlanması somut bir projeye dönüşmüştür.

Geçen iki yıllık süre içinde, Proje Yöneticisi tarafından açıklandığına göre "Ergene Havzası Çevre Yönetim Planı" bir havza planı olmaktan çıkıp, İstanbul sınırları dışında tüm bölgeyi kapsayan, bir fiziki planın ötesinde sosyo-ekonomik boyutları da hesaba katan bir Trakya Alt Bölgesi planına dönüşmüş ve bu dönüşüm, "proje sponsoru" Çevre Bakanlığı tarafından da onaylanmıştır.

Bu dönüşüm son derece sevindiricidir ve Trakya‘da Sanayileşme ve Çevre Sempozyumları başta olmak üzere ilgili tüm etkinliklerde belirtildiği gibi, ihtiyaç olan Bölgesel Plan ile projelendirilen planın giderek aynı kapsama sahip olması anlamına gelmektedir.

Bölgesel Plan bugün için Trakya insanının umududur ama aynı zamanda "yeni" bir hayatı, kentleri ve kendisini örgütleme sürecidir. Planlama süreci, ancak ve ancak ilgili tüm kesimlerin ve kurumların sürece katılımı sağlanacak biçimde yaşanırsa "kamusal bir belge"ye dönüşebilir; ancak ve ancak aynı zamanda bir örgütlenme süreci olarak yaşanırsa raflarda tozlanan bir "proje" olmaktan çıkıp hayatı yönlendirebilir. Ayrıca, planlama sürecinin şimdiye dek yaşandığı belirtilen bilgi aktarmama, bilgi için bedel talep etme, kaynak yaratamama v.b. güçlükleri de ancak projeye içeriden katılımın sağlanması ve yeni mekanizmaların yaratılması yoluyla aşılabilir.

Bu nedenle, bölgesel planın hazırlanması hiçbir zaman "Çevre Bakanlığı‘nın Trakya Üniversitesi‘ne, Trakya Üniversitesi‘nin de uzmanlara ihale ettiği bir iş" görüntüsünü almamalı, bu izlenimin doğmasından şiddetle kaçınılmalıdır. Bu amaçla:

1) Merkezi Yönetimin İlgili Birimlerini;

2) Yerel Yönetimleri ve varsa ilgili Birimlerini

Planın bilgi toplama ve envanter çıkarma aşaması da dahil olmak üzere proje ekipleri içinde tanımlayan;

3) Başta meslek odaları ve sivil toplum örgütleri olmak üzere ilgili tüm örgütleri ve halkı sürekli bilgilendiren ve böylece aynı zamanda eğiten bir model

hızla geliştirilmeli, bu konuda varolan iletişimsizlik aşılmalıdır.

Özellikle, kamuoyunu bilgilendirmek için sürekli bilgilendirme toplantıları yapılmalıdır. İki yıllık süre içinde - valilikler dışında - çalışmaların ve sonuçlarının sadece bu sempozyumda kamuoyuna duyurulması dahi bu eksikliğin bir göstergesidir.

Diğer yandan, başta sivil toplum örgütleri ve meslek odaları olmak üzere ilgili tüm kurumlar ve örgütler bir proje denetçisi olarak davranmalı, aynı zamanda da projenin yaşadığı güçlüklerin aşılması için kendilerine düşen görevleri yerine getirmelidir.

Bölgesel plan bir umuttur; fakat zamana yayılacağı gözönüne alınarak, Trakya‘nın özellikle suları ve topraklarındaki kirliliği azaltacak tüm önlemler derhal uygulamaya sokulmalıdır. Kirlilik sonuçlarını göstermeye başlamıştır; o artık sadece verimde azalma, ürünün kalitesinde kötüleşme ve bozulma, geleceğe yönelik bir hastalık riski demek değildir. Pehlivanköy‘de olduğu gibi önemli bir yüzdesi kanserden ölen kentler, giderek daha fazla düşük yapan kadınlar anlamına da gelmektedir. Bu olguya neden olmak -hiç kimsenin şüphesi olmasın- "Afganistan‘da çocuk bombalamak", "İkiz kulelerde masum insanları öldürmek" kadar insanlık dışıdır ve en az onlar kadar lanetlenmelidir.

Trakya‘nın kentleri de bu tartışmalar içinde yollarını çizmekte; bölge planları, kent tasarım planları, kent nazım planları, imar planları v.b. planlar arasındaki ilişkileri kavramaktadır.

Trakya‘nın kentleri bu tartışmalar içinde, kentlerinin işlevleri, potansiyelleri, zenginlikleri konusunda sistemli bir düşünme sürecine girmektedir.

Trakya‘nın kentleri bu tartışmalar içinde, organize olmayı, kent yönetim mekanizmalarını netleştirmeyi, değişik kurumlar arasındaki ilişkilerin önemini kavramaktadır.

Trakya‘nın kentleri bu tartışmalar içinde, aynı bölgenin birer parçası olarak, birbirleri ile ilişkilerini sistemleştirmekte, her birinin diğerinin aldığı karardan nasıl etkilendiği daha da açığa çıkmaktadır.

Tüm yerel yönetim mekanizmaları gibi, Trakya‘daki yerel yönetim birimleri de, sorumlulukları ile yetkilerini uyumlulaştıran, kaynak problemlerini çözen, inisiyatiflerini kullanmalarını sağlayan, karar alma süreçlerini kısaltan ve meslek örgütleri ile sivil toplum örgütlerini de karar alma süreçlerine katan bir Yerel Yönetimler Yasası talep etmektedirler. Trakya‘da Kentleşme ve Yerel Yönetimler Sempozyumu bir son değil, Kentler ve Kent Yönetim Modelleri üzerine Trakya‘da kapsamlı bir düşünme ve etkinlik sürecinin başlangıcı olarak değerlendirilmelidir ve bizce bu misyonu yerine getirmiştir.

Saygılarımızla

Sempozyum Düzenleme Kurulu